Monday, December 23, 2019

ដំបូន្មាន និងការណែនាំ ចំពោះការវះកាត់ថ្លើម




                ដំបូន្មាន និងការណែនាំ ចំពោះការវះកាត់ថ្លើម              ថ្លើម គឺជាអវយវៈដែលស្ថិតនៅខាងក្រោមឆ្អឹងជំនីខាងស្តាំ តាមកាយវិភាគវិទ្យាបានបង្ហាញថា ថ្លើមអាចចែកចេញជាពីរចំរៀកគឺចំរៀកខាងឆ្វេងនិងចំរៀកខាងស្តាំ ហើយអាចបែងចែកជាចំណិតតូចៗ (Segment) បាន៨ផ្នែក។​ ហើយអ្វីដែលគួរអោយចាប់អារម្មណ៍នោះគឺថ្លើម ជាអវយវៈមួយប៉ុណ្ណោះ
ដែលអាចដុះលូតលាស់ថ្មីជំនួសផ្នែកដែលបាត់បង់ទៅនោះ។
                ថ្លើមមានមុខងារយ៉ាងច្រើន ដែលរួមមាន ការបន្សាបជាតិពុល ការផលិតសារធាតុគីមីជីវសាស្ត្រ ដែលចំបាច់សម្រាប់រំលាយអាហារ និងការបំបែកសមាសធាតុ​របស់​កោសិកាឈាមក្រហម
                រោគសញ្ញាភាគច្រើន ក្នុងការវះកាត់ថ្លើម គឺដើម្បីវះកាត់ដុំសាច់មហារីកដែលកើតឡើងនៅថ្លើម ឬកាត់ដុំសាច់មហារីកដែលកើតពីអវយវៈផ្សេងៗ ដូចជា៖កើតពីពោះវៀនធំ  
ដោះ ឬដៃស្បូនដែលរាលដាលមកដល់ថ្លើម រោគសញ្ញាផ្សេងៗទៀត ដូចជាការកាត់ដុំសាច់ប្រភេទផ្សេងៗ ដែលមិនមែនជាមហារីក ឬការវះកាត់ថ្លើមដើម្បីបរិច្ចាគ។
                មុនចូលវះកាត់គ្រប់ពេល ចាំបាច់ត្រូវត្រៀមខ្លួនជាដំបូងច្រើនយ៉ាងដូចជា ការសាកសួរប្រវត្តិអ្នកជំងឺ រោគប្រចាំខ្លួនផ្សេងៗ ដែលអាចមានផលប៉ះពាល់ដល់ការវះកាត់ ការត្រូតពិនិត្យរាងកាយ ការជោះឈាម ដើម្បីត្រូតពិនិត្យរាងកាយ និងមុខងារថ្លើម រូមជាមួយនិងការថតឆ្លុះ( CT scan MRI) ដើម្បីដាក់ផែនការការវះកាត់ ប៉ានស្មាននិងវាយតម្លៃ ថ្លើមដែលនៅសល់វាគ្រប់គ្រាន់ចំពោះការដំណើរជីវិត ក្រោយការវះកាត់ ឬអត់ គោលបំណងសំខាន់ដែលត្រៀមខ្លួនមុនវះកាត់ គឺដើម្បីអោយការព្យាបាលបានទទួលលទ្ធផលជោគជ័យបំផុត ​​
ហានិភ័យ និងរោគជ្រៀតជ្រែក នៃការវះកាត់ថ្លើមមានដូចតទៅនេះ
·     ភាពជោគជ័យនៃការវះកាត់ ប្រហែល ៩០-៩៩ % វាអាស្រ័យលើស្ថានភាព
រោគ​​ ឬអ្នកជំងឺដូចជា សភាពរោគដែលត្រូតពិនិត្យឃើញ ក្នុងកំឡុងពេលវះកាត់ មានច្រើនជាងការវាយតម្លៃមុនការវះកាត់ ដែលធ្វើអោយវះកាត់បានឬមិនអាចធ្វើការវះកាត់បានដោយសុវត្ថិភាព ។ ក្នុងករណីខ្លះ អាចមានការផ្លាស់ប្តូរការវះកាត់ ពីអ្វីដែលវេជ្ជបណ្ឌិតបានអធិប្បាយមុនការវះកាត់ ដើម្បីជាប្រយោជន៍ការព្យាបាលអ្នកជំងឺ ក្នុងករណីទាំងឡាយនេះ 
វេជ្ជបណ្ឌិត និងក្រុមវេជ្ជបណ្ឌិត នឹងព្យាយាមអធិប្បាយប្រាប់អំពីការផ្លាស់ប្តូរដែលកើតឡើង 
ចំពោះញាតិអ្នកជំងឺ ដើម្បីជួយគ្នាសម្រេចចិត្ត ក្នុងការដាក់ផែនការការព្យាបាល អោយ
សមស្របចំពោះអ្នកជំងឺ ។
·     ការចេញឈាមកំឡុងពេលវះកាត់ ឬក្រោយពេលវះកាត់ មានឳកាសកើតឡើងប្រហែល​​ - %
·     ការមានទឹកប្រមាត់ច្រាលឡើងទៅលើទងប្រមាត់ ក្រោយការវះកាត់ មានឳកាសកើតឡើងប្រហែល - %
·     ការរលាកឆ្លងមេរោគក្នុងពោះក្រោយពេលវះកាត់ មានឳកាសកើតឡើងប្រហែល %
·     ការចុះខ្សោយមុខងារថ្លើម ហើមពោះ ឬមានទឹក ច្រើននៅក្នុងពោះបន្ទាប់ពីវះកាត់ ពីព្រោះវាបណ្តាលមកពីមុខ​​ងារថ្លើម ដែលមិនធ្វើការក្រោយពេលវះកាត់មានឱកាសកើតឡើងប្រហែល %
·     ក្នុងករណីដែលត្រូវវះកាត់ពោះវៀនបន្ថែមនឹងមានឱកាសកើតហានិភ័យ ដែលធ្លាយដំណរពោះវៀន ឬទងប្រមាត់ ក្រោយពេលវះកាត់ ប្រហែល %
·     ស្នាមរបូសការវះកាត់រលាកឆ្លងមេរោគ មានឳកាសកើតឡើងប្រហែល​-​ %
·     ភាវៈជ្រៀតជ្រែកផ្សេងៗទៀត ដែលមិនអាចរំពឹងទុកជាមុន អាចកើតឡើងប្រហែល % ដូចជា៖ សរសៃឈាមខ្មៅនៅជើងស្ទះ រលាកសួត ការឆ្លងមេរោគតាមសរសៃឈាម បេះដូងឈប់ដើរឬបេះដូងខ្វះឈាមភ្លាមៗក្រលៀនមិនដំណើរការ ។ល។
ភាវៈជ្រៀតជ្រែកទាំងអស់នេះ អាចកើតឡើងចំពោះអ្នកជំងឺ ដូច្នេះវាទាមទារអោយអ្នកជំងឺ ត្រូវបានព្យាបាលនៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យកាន់តែយូរឡើង ត្រូវអត់បាយអត់ទឹក អាចទទួលសារធាតុអាហារតាមសរសៃឈាម ហើយចាំបាច់ត្រូវដាក់ខ្សែរព្យួរផ្សេងៗដែលដាក់ក្នុងកំឡុងពេលវះកាត់កាន់តែយួរឡើង អាចមានការត្រូតពិនិត្យពិសេស បន្ថែមទៀត  រួមជាមួយការព្យាបាលផ្សេងៗទៀតដែលចាំបាច់ ដើម្បីកែខៃភាវៈជ្រៀតជ្រែកដែលកើតឡើង ដោយភាវៈជ្រៀតជ្រែកមួយចំនួន អាចបណ្តាលអោយអ្នកជំងឺបាត់បង់ជីវិត ក្នុងកំឡុងពេលវះកាត់បាន
បណ្តាលអោយមានភាវៈជ្រៀតជ្រែកផ្សេងៗទៀត រហូតធ្វើអោយអ្នកជំងឺបាត់បង់ជីវិតក្រោយពេលវះកាត់ក៏មាន
     ភាវៈជ្រៀតជ្រែកទាំងអស់ដែលបានពោលមកខាងដើមនោះរួមបញ្ចូលទាំងអ្នកជំងឺដែលមានរាងកាយប្រក្រតី មិនមានរោគប្រចាំខ្លួន ក្នុងករណីដែលអ្នកជំងឺមានអាយុច្រើន ឬមានរោគប្រចាំខ្លួនរួចហើយនោះ ភាវៈជ្រៀតជ្រែក
ផ្សេងៗនិងការបាត់បង់ជីវិត មានឱកាសកើតឡើងខ្ពស់ជាងប្រក្រតី

ប្រការដែលគួរយល់ដឹង និងការអនុវត្តមុនចូលវះកាត់់ថ្លើម
       ត្រូវនាំថ្នាំគ្រប់ប្រភេទដែលអ្នកទទួលទានមកអោយវេជ្ជបណ្ឌិតត្រូតពិនិត្យមើលមុន
វះកាត់ ជាពិសេសថ្នាំប្រភេទខ្លះដូចជា ថ្នាំអាស្ពីរិន ថ្នាំរំលាយឈាមជាដើម
ប្រសិនបើមានរោគប្រចាំខ្លួន ត្រូវប្រាប់វេជ្ជបណ្ឌិតរបស់អ្នក ប្រាប់ពីប្រវត្តិអាលឡ័រហ្ស៊ីថ្នាំ ឬការអាលឡ័រហ្ស៊ីចំណីអាហារ ប្រវត្តិការវះកាត់ ការត្រូតពិនិត្យនិងការព្យាបាល រោគផ្សេងៗ មិនថាទាក់ទងនិងរោគថ្លើមឬអត់នោះទេ រួមទាំងការព្យាបាលដោយថ្នាំគីមី ឬការបាញ់កាំរស្មី និងការឈឺចាប់ ការមិនស្រូលខ្លួន ផ្សេងៗ មុនថ្ងៃចូលវះកាត់

ក្នុងកំឡុងពេលរងចាំការវះកាត់ អាចមានដំណើរការវិធីការផ្សេងៗ ដើម្បីជួយអោយលទ្ធផលនៃការព្យាបាលប្រសើរឡើង
       ក្នុងករណីដែលអ្នកជម្ងឺ មានរោគខាន់លឿង (ខ្លួនលឿង ភ្នែកលឿង) មុនវះកាត់អាចត្រូវទទួលការបង្ហូរទឹកប្រមាត់ដែលស្ទះ ដោយដាក់អង់ដូស្កុបដើម្បីពង្រីកទងប្រមាត់ (ERCP) ការចោះយកទឹកប្រមាត់ចេញតាមពោះ( PTBD)​ ដោយមានគោលបំណង គឺដើម្បីអោយមុខងារថ្លើមប្រសើរឡើងមុនពេលវះកាត់ 
       
ករណីដែលដុំមហារីកធំ អាចចាំបាច់ត្រូវដាក់ទុយោតាមសរសៃឈាមក្រហមនៅ និងថ្លើម ដើម្បីដាក់ថ្នាំគីមីបំបាត់ចំគោលដៅ (​TACE) និងធ្វើអោយដុំមហារីកតូចជាងមុន
ព្រមទាំងវះកាត់មានសុវត្ថិភាពខ្ពស់ 
       ករណីប៉ានស្មានខ្នាតសាច់ថ្លើមដែលសល់ដោយការថតឆ្លុះ ហើយឃើញថា សាច់ថ្លើម ដែលសល់អាចមិនគ្រប់គ្រាន់ចំពោះការរស់នៅក្រោយពេលវះកាត់ អ្នកជម្ងឺចាំបាច់ត្រូវបញ្ចូលទុយោដើម្បីទប់សរសៃឈាមខ្មៅ ដែលទៅចិញ្ចឹមថ្លើមចំណែកដែលកាត់ចេញ (PVE) ហើយធ្វើអោយឈាមទៅចិញ្ចឹមសាច់ថ្លើម ដែលរក្សាទុកកាន់តែច្រើនឡើង ការព្យាបាលដោយវិធីនេះ ធ្វើអោយបរិមាណនៃថ្លើមដែលសល់មានកាន់តែច្រើនឡើង ហើយការវះកាត់កាន់តែមានសុវត្ថិភាពខ្ពស់ 
       
ជំហានផ្សេងៗ ដែលបានពោលមកពីខាងដើមនេះ ត្រូវប្រើពេលប្រហែល សប្តាហ៍ ឬយូរជាងនេះ ដើម្បីរងចាំលទ្ធផលការព្យាបាល និងវាយតំលៃអ្នកជម្ងឺម្តងទៀត មុននិងត្រៀមខ្លួនដើម្បីវះកាត់តទៅ

ប្រការដែលគួរយល់ដឹង និងការប្រតិបត្តិ ពេលចូលវះកាត់នៅមន្ទីរពេទ្យ
       មកមន្ទីរពេទ្យតាមថ្ងៃណាត់ ជាទូទៅ វេជ្ជបណ្ឌិត អោយចូលដេកពេទ្យមុនថ្ងៃវះកាត់ ថ្ងៃ ដើម្បីវាយតំលៃម្តងទៀត គួរមកមន្ទីរពេទ្យ នៅពេលព្រឹក ព្រោះមានជំហានការត្រៀមខ្លួនច្រើនយ៉ាង រួមមាន ការត្រៀមឯកសារចូលដេកពេទ្យ ចុះហត្ថលេខាលិខិតយល់ព្រមអោយវះកាត់ ជោះឈាម និងថតឆ្លុះផ្សេងៗបន្ថែមទៀត ។ល។ ហើយវេជ្ជបណ្ឌិត
ឯកទេសជម្ងឺទូទៅដែលអាចទាក់ទងនិងជម្ងឺនេះ ព្រមទាំងវេជ្ជបណ្ឌិតដាក់ថ្នាំសណ្ដំនឹងរួមវិនិច្ឆ័យ នូវជំហានចុងក្រោយនេះផងដែរ
        ថ្ងៃមុនវះកាត់ អ្នកជម្ងឺត្រូវទទួលទានអាហាររាវៗ នឹងទទួលទានថ្នាំបញ្ចុះ ដើម្បីសំអាតពោះវៀនមុនវះកាត់ ព្រមទាំងព្យួរសារ៉ូំម ហើយអត់អាហារនិងទឹកពាក់កណ្តាល
អាធ្រាតមុនថ្ងៃវះកាត់  វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកថ្នាំសណ្ដំអាចអោយថ្នាំងងុយគេង អនុញ្ញាតអោយទទួលទានថ្នាំដែលទទួលជាប្រចាំ ប្រភេទខ្លះក្នុងយប់មុនវះកាត់ ឬក៏នៅព្រឹកថ្ងៃវះកាត់ ដើម្បីជំនួយដល់ការវះកាត់ប្រព្រឹត្តទៅដោយរលួន 
       
បុគ្គលិកនៅបន្ទប់វះកាត់ មកទទួលអ្នកជម្ងឺនៅពេលព្រឹក ពេលចូលបន្ទប់វះកាត់ហើយ វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកថ្នាំសណ្ដំ និងក្រុមវេជ្ជបណ្ឌិតវះកាត់ នឹងពន្យល់នូវជំហានផ្សេងៗ ការវះកាត់នឹងចាប់ផ្តើម បន្ទាប់ពីដាក់ថ្នាំសណ្ដំ ក្នុងករណីខ្លះ អាចរួមចញ្ចូលគ្នារវាងជំហានការអោយថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់ ចូលតាមឆ្អឹងខ្នង មុននឹងចាប់ផ្តើមជំហានការដាក់ថ្នាំសណ្តំ
       ក្នុងចន្លោះដែលអ្នកជម្ងឺដាក់ថ្នាំសណ្ដំ និងការវះកាត់ និងមានការដាក់ទុយោផ្សេងៗថែមទៀត ដូចជា បំពង់ដកដង្ហើម ទុយោសរសៃឈាមខ្មៅនៅស្មា ឬកដើម្បីដាក់សារ៉ូម និង វាស់សម្ពាធឈាមសរសៃឈាមខ្មៅ ទុយោដាក់នៅសរសៃឈាមក្រហមនៅកដៃ ឬភ្លៅ ដើម្បីវាស់សម្ពាធឈាមនៅសរសៃឈាមក្រហម ទុយោអាហារដែលដាក់តាមច្រមុះ ចូលទៅក្នុងក្រពះ ទុយោទឹកនោម និងទុយោបញ្ចេញទឹកនៅនិងពោះ ដែលដាក់ជាទុយោចុងក្រោយមុនចប់ការវះកាត់
       នៅពេលដែលជំហានទាំងអស់ត្រូវបានត្រៀមព្រមរូចរាល់ហើយ វេជ្ជបណ្ឌិតវះកាត់ ចាប់ផ្ដើមវះកាត់ ហើយវិធីវះកាត់មាន វិធីគឺ ការវះកាត់ដោយឆ្លុះបំពង(បើកមុចតូច) និងការវះកាត់បែបបើកមុខធំ វិធីទីពីរមានមុខរបូសវះកាត់បែបត្រង់ ខាងលើផ្ទៃពោះ និងរហូតដល់ផ្ទៃពោះខាងស្តាំ មានករណីខ្លះប៉ុណ្ណោះ ដែលមុខរបូសខុសផ្លែកពីនេះ ការជ្រើសរើសមុខរបូស នឹងជ្រើសរើសទៅតាមភាពសមស្របនៃជម្ងឺនិងអ្នកជម្ងឺ ភាគច្រើន ការចាប់ផ្ដើមការវះកាត់ វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកវះកាត់ នឹងវះកាត់ថង់ប្រមាត់ចេញមុនសិន បន្ទាប់មកវះកាត់សាច់ថ្លើមដែលមានបញ្ហាចេញ តាមដែលដាក់ផែនការទុក ក្នុងករណីខ្លះអាចមានការវះកាត់ក្រពេញកូនកណ្តុរ ហើយ/ កាត់ពោះវៀនដើម្បីសាងថង់ប្រមាត់ថ្មី អាចមានការវះកាត់សរសៃឈាមធំក្នុងករណីចាំបាច់
       ដុំសាច់ទាំងអស់ដែលវះកាត់ហើយ នឹងបញ្ចួនទៅ ពិសោធន៍ដោវេជ្ជបណ្ឌិតព្យាធិ ដើម្បីដាក់ផែនការការព្យាបាលតទៅ  ក្នុងកំឡុងពេលវះកាត់ប្រសិនបើ មានការបាត់បង់ឈាមច្រើនពេកនោះ ចាំបាច់ត្រូវការផ្តល់ឈាម និងសារធាតុប្រកបឈាមផ្សេងៗទៀត តាមភាពជាក់ស្តែង ។
       ក្រោយពេលវះកាត់ចប់សព្វគ្រប់ហើយនោះ វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកថ្នាំសណ្ដំ វិនិច្ឆ័យ តាមការគួរក្នុងការដកបំពង់ដង្ហើមចេញ មុននឹងបញ្ជួនអ្នកជម្ងឺទៅកាន់បន្ទប់ ICU ក្នុងករណីដែលមិនសមស្រប វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកថ្នាំសណ្ដំអាចទុកបំពង់ដង្ហើមសិន ហើយបញ្ជួនអ្នកជម្ងឺទៅកាន់បន្ទប់ ICU ដូចគ្នា នៅពេលដែលអ្នកជម្ងឺដឹងខ្លួននោះ ឃើញបំពង់ និងទុយោផ្សេងៗនោះ កុំភ្ញាក់ផ្អើល ព្យាយាដកបំពង់និងទុយោចេញពីខ្លួន  ពីព្រោះវាអាចបណ្តាលអោយអន្តរាយដល់ជីវិតបាន បំពង់និងទុយោផ្សេងៗ ក្រុមវេជ្ជបណ្ឌិតនឹងវិនិច្ឆ័យដោះចេញតាមភាពជាក់ស្តែងក្នុងថ្ងៃនីមួយៗក្រោយពេលវះកាត់ ។
        ជាទួទៅ អ្នកជម្ងឺត្រូវបានគេមើលថែក្នុងបន្ទប់ ICU ប្រហែលជា ថ្ងៃ មុននឹងប្តូរទៅកាន់សាលអ្នកជម្ងឺ ប្រសិនបើពុំមានភាវៈជ្រៀតជ្រែកផ្សេងៗដូចដែលបានពោលមកនោះទេ អ្នកជម្ងឺនឹងអាចវិលត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ ក្នុងរយៈពេល ថ្ងៃ ក្រោយការវះកាត់ ដោយរយៈពេលនៃការមើលថែអ្នកជម្ងឺក្នុងបន្ទប់ ICU និង បន្ទប់នៅសាលអ្នកជម្ងឺធម្មតា អាចយូរជាងនេះប្រសិនបើមានភាវៈជ្រៀតជ្រែកផ្សេងៗកើតឡើង

ប្រការដែលគួរយល់ដឹង និងការប្រតិបត្តិ ក្រោយពេលវះកាត់
          ការថែទាំអ្នកជម្ងឺ ក្រោយពេលវះកាត់ នៅក្នុងបន្ទប់ ICU ជាការវាយតម្លៃ និង ប្រុងប្រយ័ត្ន ចំពោះបញ្ហាផ្សេងៗ សង្កេតមើល សារធាតុអាស៊ីដ និងសារធាតុទឹក  ផ្តល់ថ្នាំ
អង់ទីប៊ីយោទិក ថ្នាំបញ្ចុះជាតិអាស៊ីដ វីតាមិនផ្សេងៗ ដែលសមស្រប ប្រសិនបើមិនមានភាវៈជ្រៀតជ្រែកក្នុងកំឡុងពេល - ថ្ងៃដំបូង ទុយោផ្លូវអាហារ ត្រូវដោះចេញ ហើយអ្នកជម្ងឺចាប់ផ្តើមទទួលទានទឹកបាន នៅពេលដែលអាចប្តូរចេញពីបន្ទប់ ICU ហើយអ្នកជម្ងឺអាចក្រោកអង្គុយឬ ឈរបាន ទុយោទឹកនោម ក៏ត្រូវបានគេដោះចេញដូចគ្នា នៅពេលដែលចាប់ផ្តើម ទទួលទាន អាហារទន់ៗបានល្មមនិងមិនមានភាវៈជ្រៀតជ្រែករឿងទឹកប្រមាត់ហូរតាមទុយោ ដែលដាក់នៅនិងពោះ និង សារ៉ូមក៏ត្រូវគេដោះចេញដែរ ជាធម្មតា អ្នកជម្ងឺ មកកាត់ចេសនៅថ្ងៃទី ក្រោយពេលវះកាត់ ហើយអាចវិលត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញតាមធម្មតា
ប្រការដែលគួរយល់ដឹង ក្នុងការថែទាំខ្លួនឯងនៅផ្ទះ
      . ទទួលទានថ្នាំ តាមវេជ្ជបញ្ជា និងអានស្លាកថ្នាំអោយត្រឹមត្រូវ ជាពិសេស គួរប្រុងប្រយ័ត្ន ដូចជា ថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់ ប្រភេទខ្លះ អាចធ្វើអោយងងុយគេង ចង្អោរ ក្អូតក៏មាន
       
. មកជួបពេទ្យតាមណាត់ ពេទ្យនឹងណាត់អ្នកជម្ងឺក្រោយពេលវះកាត់ ប្រហែល - សប្តាហ៍ ដើម្បីវាយតំលៃអាការៈទូទៅ និងត្រូតពិនិត្យមុខងារថ្លើម និងលទ្ធផលកោសិកាសាច់ដែលយកទៅពិសោធន៍ តែងតែបានលទ្ធផលនៅថ្ងៃនេះផងដែរ វេជ្ជបណ្ឌិតវះកាត់នឹងអធិប្បាយ ព្រមទាំង ដាក់ផែនការការព្យាបាលអ្នកជម្ងឺតទៅ ហើយការព្យាបាលជាបន្ទាប់ ដូចជា ការព្យាបាលដោយថ្នាំគីមីបំបាត់ ឬបាញ់កាំរស្មី វេជ្ជបណ្ឌិតនឹងបញ្ជួនទៅប្រឹក្សា ជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតជម្ងឺទូទៅ វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកកាំរស្មីតាមសភាពជាក់ស្តែង
       
បន្ទាប់ពីការព្យាបាល ត្រូវមានការតាមដានជាបន្តបន្ទាប់អស់រយៈពេលយូរ ជាដំបូង ត្រូវតាមដានដោយជោះឈាមនិងឆ្លុះគ្រប់ៗ - ខែ ក្នុងរយៈពេល - ឆ្នាំដំបូង បន្ទាប់ពីនោះ នឹងមានការត្រូតពិនិត្យតាមដានគ្រប់ៗ ខែ រហូតដល់ ឆ្នាំ ហើយតាមដានគ្រប់ៗឆ្នាំរហូតទៅ 
       . គួរសម្រាកយ៉ាងហោចណាស់ក្នុងមួយថ្ងៃ - ម៉ោង និងមិនគួរហាត់ប្រាណ
អោយហួសកំលាំង ក្នុងកំឡុងពេល -៤សប្តាហ៍ដំបូងបន្ទាប់ ពីវះកាត់ ដូចជា ការដើរជំវិញផ្ទះក្នុងមួយថ្ងៃ ១៥-៣០ នាទី 
       
. ការធ្វើការគួរបង្អាក់ការលើករបស់ធ្ងន់ៗ ពីព្រោះអាចប៉ះពាល់ដល់មុខរបួសដែល
វះកាត់បាន ដោយសារតែសម្ពាធឈាមនៅពោះឡើងខ្ពស់ ហើយអាចធ្វើការធ្ងន់បានខ្លះក្រោយពេលវះកាត់បានប្រហែល ខែ
        . គួរអនុវត្តិតាមការណែនាំរបស់វេជ្ជបណ្ឌិត ចំពោះការថែទាំមុខរបូសបន្ទាប់ ក្រោយចេញពីមន្ទីរពេទ្យ ហើយគួរមកជួបវេជ្ជបណ្ឌិតនៅពេលមានអាការៈឬភាវៈ ដូចតទៅនេះ
       
. មានក្តៅខ្លួន
       . ឈឺបរិវេណមុខរបូស ទោះបីជាបានសម្រាកឬទទួលទានថ្នាំបំបាត់ការឈឺ                       ចាប់មួយរយៈពេលហើយក៏ដោយ 
       
. មុខរបួសហើមក្រហម ឬមានទឹករងៃហូរចេញពីមុខរបួស។
       
. មុខរបួសមានឈាមហូរមិនឈប់
       
. ឈឺណែនដើមទ្រួង ឬដកដង្ហើមមិនស្រូល ហើយអាការៈបែបនេះកាន់តែធ្ងន់ធ្ងឡើង 
       
. ទទួលទានអាហារមិនបាន ស្រកទំងន់ 
       
. សម្បុរនិងភ្នែកសមានពណ៌លឿងច្រើនឡើង . មានចម្ងល់ ឬការព្រួយបារម្ភទាក់ទងនិងអាការៈថ្នាំដែលកំពុងទទួលទាន ការមើលថែខ្លួនឯង ជាដើម។





Thursday, December 19, 2019

អ្នកបកប្រែនៅពេទ្យ



រោយពីបកប្រែនៅពេទ្យរួច​ ដូចជាមានអារម្មណ៍ថាងងុយដេក
ជាពន់ពេកណាស់ ស្រាប់តែប្រទះជាមួយ នឹងហាងកាហ្វេ ដាក់អស់មួយកែវហើយ ម៉ែអើយ កាន់តែងងុយដេកលើសដើម ។

Wednesday, December 18, 2019

ជំងឺដែលកើតចំពោះ​ទារកទេីបកេីត

ទារកទើបកើតប្រៀបបីដូចជាកែវភ្នែកសម្រាប់មាតាបិតា
ដែលតែងតែចង់ចិញ្ចឹមបីបាច់ថ្នាក់ថ្នមកូនឱ្យបានល្អ
ប្រសើរឡើង ប្រាសចាករោគទាំងពួង ។


   
ជំងឺទារកទើបកើត

ជំងឺដែលតែងកើតមានចំពោះទារកទើបកើត ដែលមាតាបិតា

គួរប្រុងប្រយ័ត្នយកចិត្តទុកដាក់មើលថែទាំឱ្យបានដិតដល់ ។

រឿងសុខភាពរបស់ទារកតូចដែលទើបកើត គឺជាអ្វីដែលមាតាបិតាព្រួយ

បារម្ភបំផុត ជាពិសេសទៅ
ទៀតនោះគឺមាតាបិតាដែលទើបមានកូនជាលើកដំបូង។

នៅពេលដែលជួបប្រទះអ្វីដែលខុសប្រក្រតី កើតមានចំពោះកូនតូចនោះ

តែងព្រួយបារម្ភជាខ្លាំងដូច្នេះហើយ យើងទើបរួបរួមជំងឺដែលតែងកើតមាន 


ចំពោះកូនឱ្យបានស្គាល់ជាមុន ។
 
 ១. ផ្តាសាយ គឺជាភាវៈដែលមានកូនកំដៅខ្ពស់ជាង37.5 អង្សា 

ប្រសិនបើទុកឱ្យមានកំដៅលើសពី 38.5 អង្សា ទារកអាចមានឱកាសប្រកាច់បាន ។

 អ្វីដែលប្រសើរ នោះប្រសិនបើឃើញកូនមានអាការៈក្តៅខ្លួនខ្លាំង គួរជួតខ្លួន ជួតមុខ

 ក ដៃជើងវាអាចកាត់បន្ថយការ ក្តៅខ្លួនបានខ្លះ ។

 ២. ការរាករួសគឺនៅពេលណាដែលទារកតូចចាប់ផ្តើមបន្ទោរបង់ 

លើសពីបីដងក្នុងមួយថ្ងៃនោះ គួរសន្និដ្ឋានថា អាចមានអាការៈរាករួស 

ដូច្នេះមិនគួរបណ្តោយ កូនទុកយូរពេកអាចទៅជាខ្សោះជាតិទឹកបាន ។

 ៣. ទល់លាមកកូនយំខ្លាំង ង៉ង៉ែ ឬនៅពេលណាដែលសង្ស័យថា មានខ្យល់ច្រើន

ក្នុងពោះ ឱ្យសាកស្បងបីកូនតូចមកផ្អឹបនិងដើមទ្រូង ដាក់ចង្កាលើស្មា

ហើយស្ទាប់ខ្នងតិច ដើម្បីឱ្យពោះវៀនមានចលនា ។

 ៤. ខ្លួនឡើងពណ៌លឿងច្រើនតែងបង្ហាញរោគសញ្ញានៅក្នុងកំឡុងពេល

 3-4 ថ្ងៃ ក្រោយពីសម្រាលរួច ។ កើតចេញពីការបែកគ្រាប់ឈាមក្រហមក្រោយ

សម្រាល រួមជាមួយមុខងារថ្លើមទារកកើតដំបូងមិនសូវល្អ ។

 ភាគច្រើនកើតចំពោះទារកដែលកើតមុនកំណត់ ។

 ដូច្នេះហើយគួរសង្កេតឱ្យបានល្អ បើទុកយូរពេក អាចកើតគ្រោះថ្នាក់បាន ។








សូមអរគុណប្រភព មន្ទីរពេទ្យផ្យាថៃ២

គន្លឹះខ្លីៗ ក្នុងការប្រើជីវិត ឱ្យឃ្លាតឆ្ងាយពីមហារីកពោះវៀន

រឿងញ៉ាំជារឿងធំ(រឿងអត់ញ៉ាំក៏ជារឿងធំ ....) ខួបកំណើតក៏ញ៉ាំ ជួបលៀងក៏
ស្រវឹង  ស្ត្រេសក៏ស្រវឹង មិនស្ត្រេសក៏ឆ្អែត ប៉ុន្តែតើយើងដឹងទេថា
ទម្លាប់ការទទួលទានរបស់យើង ការប្រើជីវិតរបស់យើង មានច្រើនយ៉ាងដែល
អាចជាបញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ នឹងងាយកើតជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ ឆ្លៀងឱកាសនេះ
ផងដែរ តោះយើងមកស្វែងយល់ពីវិធីការទទួលដែលមានសុវត្ថិភាព ឃ្លាតឆ្ងាញពីមហារីកពោះវៀនធំ ។ 

ស្វែងយល់ពីមហារីកពោះវៀនធំ 

រោគសញ្ញានៃមហារីកពោះវៀនធំ ក្នុងរយៈដំបូងច្រើនតែមិនសូវបង្ហាញ
ពីរោគសញ្ញាឱ្យយើងសង្កេតឃើញនោះទេ ។ ប្រសិនបើមានរោគសញ្ញា
បង្ហាញចេញមកពេលណានោះ មានន័យថាកម្រិតនៃមហារីកពោះវៀនច្រើន
តែធ្ងន់ធ្ងរហើយ ។ ហើយរោគសញ្ញាដែលបង្ហាញមានដូចជា ធុញអាហារ 
ឆ្អល់ពោះ បន្ទោរបង់ខុសប្រក្រតី លាមកលាយឈាម ពិបាកបត់ជើង 
ស្រកទម្ងន់ ដោយមិនដឹងពីមូលហេតុ ។ ប្រសិនបើមិនមានរោគសញ្ញាបែបនេះ ហើយស្រាប់តែស្ងាត់សង្កេតឃើញមានបញ្ហាទាំងនេះ ជាប់គ្នាប្រហែលជា 
២ សប្តាហ៍ ឡើងទៅនោះគួរប្រញាប់ទៅជួបជាមួយគ្រូពេទ្យ​ឯកទេស ។ 

វិធីការទទួលទាន និងប្រើជីវិតដែលមានសុវត្ថិភាព 

អាហារដែលទទួលទាន ៖ ផ្តោតទៅលើការញ៉ាំបន្លែ និងអាហារដែលមានកាក
ខ្ពស់ និងគ្រាប់ធញ្ញជាតិផ្សេងៗ ដែលសម្រួលដល់ការបន្ទោបង់លាមក
កាន់តែងាយស្រួលឡើង បង្កាការទល់លាក កាត់បន្ថយការញ៉ាំអាហារ
ប្រភេទសាច់ក្រហម ដូចជាសាច់ជ្រូក សាច់គោ ពពែ ចៀម ជាដើម ដោយផ្តោតសំខាន់មកញ៉ាំត្រីជំនួសវិញ មិនត្រឹមតែធ្វើឱ្យមានសុវត្ថិភាព
ហើយនៅកាត់បន្ថយខ្លាញ់ថែមទៀត ។

ការហាត់ប្រាណ- ជាអ្វីដែលគួរធ្វើជាប្រចាំ ដោយសារតែមានការពិសោធន៍
ច្បាស់លាស់ថាការហាត់ប្រាណជួយបន្ថយឱកាសការកើតជំងឺ
មហារីកពោះវៀនធំបាន ដោយការហាត់ប្រាណបែបអែរូប៊ិគ យ៉ាងសមស្រប 
ម្តងប្រហែលជា 45 នាទី យ៉ាងហើយណាស់ មួយសប្តាហ៍ 3 ដង ។

ការពិនិត្យ- ប្រសិនបើធ្លាប់មានសមាជិកក្រុមគ្រូសារមានកើតជំងឺនេះ ក៏គង់ត្រូវមកពិនិត្យតាមដានជាប្រចាំ ការមើលថែខ្លួនឯង ការស៊ុងក្រពះ
ពោះវៀន ដែលបច្ចុប្បន្នមានបច្ចេកទេសថ្មីៗ ងាយស្រួលធ្វើ​ហើយអាច
វិនិច្ឆ័យបានដល់ទៅ 90 ភាគរយ ។ ហើយការកើតដុំសាច់នោះប្រើពេលយូរ 
10-15 ឆ្នាំ ទំរាំតែក្លាយមកជាមហារីកបាន ប្រសិនបើពិនិត្យ ឆ្លុះឬសុងពោះវៀនទៅហើយមិនឃើញនោះ អាចមកតាមដាន 5-7 ឆ្នាំក្រោយទៀតចាំមកពិនិត្យសារឡើងវិញ ប៉ុន្តែក្នុងកំឡុងពេល 5-7 ឆ្នាំនេះត្រូវមិនមានរោគសញ្ញាអ្វីខុសប្រក្រតី  ។ 

គ្រានតែញ៉ាំឱ្យត្រូវតាមក្បួលអនាម័យ និងសមស្រប ព្រមទាំងធ្វើការហាត់ប្រាណ
ឱ្យបានទៀងទាត់ ព្រមទាំងមកពិគ្រោះ មកពិនិត្យជំងឺជាទៀងទាត់នោះអស់លោក
អ្នកនឹងឃ្លាតឆ្ងាយពីជំងឺមហារីកពោះវៀនធំហើយបាទ ។ 



សូមអរគុណ ប្រភពមន្ទីរពេទ្យផ្យាថៃ ២ 

កុំអស់សង្ឃឹម

ត្រូវព្យាយាម កុំអស់សង្ឃឹម
.....ព្រោះថា ក្តីសង្ឃឹម ជារឿងសំខាន់
មនុស្សមិនអាចរស់នៅ ដោយប្រាសចាកក្តីសង្ឃឹម
មនុស្សមិនអាចរស់នៅ ដោយប្រាសចាកក្តីសង្ឃឹម
ក្តីសង្ឃឹម គឺការមានគោលដៅក្នុងជីវិត
ក្តីសង្ឃឹម គឺការមានគោលដៅក្នុងជីវិត
តែយើងមិនត្រូវគិតថា...............
អ្វីដែលយើងសង្ឃឹម នឹងបានឬអត់បាននោះទេ.................