ជំងឺពកកែវភ្នែក ជំងឺកន្ទុយថ្លែន (PINGUECULA & PTERYGIUM)

             ជំងឺពកកែវភ្នែក ជំងឺកន្ទុយថ្លែន (PINGUECULA & PTERYGIUM)

  ជំងឺពកកែវភ្នែក (PINGUECULA) ជាដុំសាច់នៅជាលិកាកែវភ្នែកពណ៌ស ខាងផ្នែក
កញ្ចក់ភ្នែកខ្មៅ មានលក្ខណៈ​​​កាន់តែក្រាស់ឡើង ឬប៉ោងចេញមូលមានពណ៌សឬលឿងច្រើន
​​តែជួបប្រទះនៅគល់ភ្នែកច្រើនជាងកន្ទុយភ្នែក ។ ជួនកាលកើតឡើងបានទាំងពីរបរិវេណនៅពេល
ដែលរលាកតែងមានអាការៈផ្សា ក្រហាយភ្នែក និងភ្នែកក្រហមនៅត្រង់បរិវេណដែលកើត ។

 

                កន្ទុយថ្លែន (PTERYGIUM) ជាកន្ទុយថ្លែនដែលរីកធំនិងក្រាស់ឡើង រហូតដល់រាល់ដាលទៅ​

ក្នុងស្រទាប់កញ្ចក់ខ្មៅ មានលក្ខណៈសណ្ធានបីជ្រុងដែលមានស្រទាប់ភ្នែកស និងចុងលយចូលទៅក្នុង

កញ្ចក់កែវភ្នែកខ្មៅ អាចកើតបានទាំងគល់ភ្នែកនិងចុងភ្នែក ប៉ុន្តែច្រើនតែជួបជាញឹកញាប់នៅនឹង

គល់ភ្នែក ។ 

មូលហេតុនៃជំងឺ

          ភស្តុតាងវេជ្ជសាស្ត្របញ្ជាក់ថា អាចកើតឡើងដោយសារតែភ្នែកត្រូវកាំរស្មីយូវី នៃពន្លឺព្រះអាទិត្យ

ជាប់គ្នាយូរឆ្នាំ បណ្តាលឱ្យកោសិកានៅភ្នែកសបង្កើតនូវសារធាតុប្រូតេអ៊ីន និងជាតិខ្លាញ់ច្រើនជាង

ធម្មតា ដែលក្រោយមកក្លាយជាដុំ ឬបន្ទះក្រាស់នៅជិតកញ្ចក់ភ្នែក ។ ដោយសារតែប្រទេសកម្ពុជា

មានពន្លឺព្រះអាទិត្យពេញមួយឆ្នាំ ដូច្នោះហើយ ទើបជួបប្រទះអ្នកដែលកើតជំងឺដុះកន្ទុយថ្លែនជា

ញឹកញាប់ ។ 

រោគសញ្ញា

          អ្នកជំងឺអាចមិនមានរោគសញ្ញាណាមួយនោះទេ ប៉ុន្តែប្រសិនបើមានអាការៈរលាកពកកែវភ្នែក ភ្នែកឡើងក្រហមត្រងបរិវេណជុំវិញ ហើយមានអារម្មណ៍ថាក្រហាយហាក់ដូចជាមានម្សៅចូលភ្នែក ។ ជំងឺពកកែវភ្នែក និងជំងឺដុះកន្ទុយថ្លែន មិនមែនជាសាច់កាច ឬមហារីកនោះទេ​ ប៉ុន្តែធ្វើឱ្យ ភ្នែករលាក

បានច្រើនជាងធម្មតា គួរបង្ការមិនឱ្យមានការរលាកពកកែវភ្នែកញឹកញាប់ ពីព្រោះវាអាច បណ្តាលឱ្យ

កើតជំងឺដុះកន្ទុយថ្លែនដែលមានដុំសាច់លយចូលទៅបាំងចំកណ្តាលកែវភ្នែក បង្កឱ្យស្រវាំងភ្នែក

មើលមិនច្បាស់ ។ 

វិធីការពារ

          គួរជៀសវាងមិនឱ្យភ្នែកត្រូវពន្លឺព្រះអាទិត្យ ខ្យល់ ធូលីនិងផ្សែង គួរពាក់វ៉ែនតាការពារកំដៅ

ថ្ងៃនៅពេលដែលចេញទៅក្រៅត្រូវកំដៅថ្ងៃខ្លាំង ហើយវ៉ែនតាគួរមានគុណសម្បតិ្តដូចខាងក្រោម ៖

                ១. វ៉ែនតាដែលលាបឱ្យរលោងនូវសារធាតុម្យ៉ាងមានប្រសិទ្ធិភាពខ្ពស់ ក្នុងការការពារពន្លឺថ្ងៃ អ៊ុលត្រាវីយូឡេត៍ ។

          ២. វែនតាអាចកាត់បន្ថយចំណាំងរបស់ពន្លឺថ្ងៃបាន ភាពរឹង និងពណ៌របស់កញ្ចក់មានលក្ខណៈ

ស្រទន់ដើម្បីសម្រាលកម្រិតចាំងនេះពន្លឺមានអារម្មណ៍ត្រជាក់ភ្នែក ។ដូច្នេះហើយគួរជ្រើសរើសពណ៌

និងភាពរឹងតាមការពេញចិត្តរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ ។ ប្រសិនបើឱ្យមានការបង្កាកាន់តែពេញលេញថែម

ទៀត គួរពាក់មួករាងវែងបន្តិច ព្រោះថាវ៉ែនតាមិនអាចការពារកំដៅថ្ងៃពីខាងៗបាននោះទេ ។

                ៣. សម្រាប់អ្នកដែលធ្វើការនៅឧស្សាហកម្មលោហៈ បានទទួលរងនូវកាំរស្មីអ៊ុលត្រាវីយូឡេត៍​​

ក្នុងកំរិតខ្ពស់ណាស់ គួរពាក់វ៉ែនតាការពារកាំរស្មីជាប់ជានិច្ច ហើយគួរប្រើម៉ាសពិសេសការពារកាំរស្មី

ក្នុងកំឡុងពេលអនុវត្តិការងាររាល់លើក ។ 

វិធីសាស្ត្រការព្យាបាល 

          ក្នុងករណីដែលដុំសាច់នៅតូច ហើយមានការថែរក្សាបានល្អ នឹងជួយមិនឱ្យមានអាការៈខុស

ប្រក្រតី គួរព្យាយាមជៀសវាងកត្តាដែលជំរុញឱ្យមានការរលាក ដោយការពាក់វ៉ែនតាដើម្បីការពារ

កំដៅថ្ងៃ ខ្យល់ ធូលី លំអង ផ្សែង មិនគេងយប់ពេក កាត់បន្ថយការទទួលទានជាតិស្រវឹង និងបិទភ្នែក

ដើម្បីសម្រាកភ្នែកជាប្រចាំ ឬមើលឆ្ងាយ ប្រហែលជា ២-៣ នាទីរៀងរាល់មួយម៉ោងម្តង នៅពេលដែល

អានសៀវភៅ ឬធ្វើការដែលចាំបាច់មើលវត្ថុក្នុងរយៈចម្ងាយជិត ការអនុវត្តិដូចខាង

លើនេះនឹងធ្វើឱ្យភ្នែកអ្នកកាន់តែប្រសើរឡើង ។

                ប្រសិនបើរលាក គួរប្រើថ្នាំបន្តក់ភ្នែកតាមវេជ្ជបញ្ជា ដើម្បីកាត់បន្ថយការរលាក ប៉ុន្តែប្រសិនបើ

ភ្នែកមិនក្រហម រមាស់ ក្រហាយ ក៏មិនគួរបន្តក់ថ្នាំភ្នែក ព្រោះថ្នាំអាចជួយកាត់បន្ថយការរលាក់តែ

ប៉ុណ្ណោះ មិនមែនធ្វើឱ្យកន្ទុយថ្លែនបាត់នោះទេ ។

   ជំងឺពកកែវភ្នែក ឬជំងឺដុះកន្ទុយថ្លែនទំហំតូចមិនមានគ្រោះថ្នាក់អ្វីដល់ភ្នែកនោះទេ ប្រសិនបើថែ

រក្សាបានល្អ ជៀសវាងមិនឱ្យមានការរលាក ក៏មិនមានផលប៉ះពាល់ដល់លក្ខណៈបុគ្គល ។ ដូច្នោះហើយ

ការវះកាត់ដើម្បីយកកន្ទុយថ្លែនចេញគឺមិនមានការចាំបាច់នោះឡើយ ។ ចំណែកឯកន្ទុយថ្លែនដែលមាន

ទំហំធំ និងមានការរលាកញឹកញាប់រហូតមើលមិនច្បាស់ គ្រូពេទ្យមានការណែនាំឱ្យវះកាត់យកកន្ទុយ

ថ្លែនចេញ ។

          ​

ការបកកន្ទុយថ្លែន 

                ការបកកន្ទុយថ្លែនអាចប្រើថ្នាំស្ពឹកបាន ដោយមិនចាំបាច់ប្រើថ្នាំសន្លប់នោះទេ ហើយអ្នកជំងឺ មិនចាំបាច់សម្រាកនៅមន្ទីរពេទ្យនោះឡើយ ។ មានវិធីបកកន្ទុយថ្លែន ៣ ប្រភេទដូចខាងក្រោម ៖

១. វិធីបកកន្ទុយថ្លែន បែបធម្មតា

                ជាទូទៅគ្រូពេទ្យនឹងបកកន្ទុយថ្លែនចេញ រួចហើយទុកបរិវេណដែលបកនោះឱ្យស្រទាប់សាច់ដុំផ្សាំដោយខ្លួនឯង ។ វាជាវិធីសាស្ត្រការ

ព្យាបាលដែលប្រើពេលតិច ប៉ុន្តែមានឱកាសច្រើនដែលវា ត្រឡប់កើតឡើងវិញម្តងទៀត ។

                ២. វិធីបកកន្ទុយថ្លែន បែបបណ្តុះស្រទាប់សាច់ថ្មី ដោយប្រើស្រទាប់សាច់ភ្នែកផ្នែកស

          គ្រូពេទ្យនឹងបកកន្ទុយថ្លែនចេញ រួចហើយកាត់យកស្រទាប់សាច់ភ្នែកផ្នែកសដែលភាគច្រើននៅក្រោមត្របកភ្នែកខាងលើមកប៉ះ

ដើម្បីបណ្តុះសាច់ក្នុងបរិវេណដែលបានបកចេញ ។ ការវះកាត់ដោយវិធីនេះ កាត់បន្ថយឱកាស

ការកើតឡើងវិញនៃកន្ទុយថ្លែនបានយ៉ាងច្រើន កាលពីមុនបានប្រហែលជា ៤០ - ៥០ ភាគរយ 

មកសល់ត្រឹមតែ ៥ - ១០ ភាគរយតែប៉ុណ្ណោះ ។ ហើយមន្ទីរពេទ្យ ច័កស៊ុ រត្តនីន ជាមន្ទីរពេទ្យ

ឯកជនដំបូងគេដែលចាប់ផ្តើមការព្យាបាលដោយវិធីនេះ ។

                ៣. វិធីបកកន្ទុយថ្លែនដោយការបណ្តុះស្រទាប់សាច់ថ្មី ដោយប្រើសាច់សុក

          វិធីនេះអាចប្រើនៅក្នុងករណីដែលមិនអាចប្រើស្រទាប់សាច់ភ្នែកផ្នែកសបាន ដូចជាសាច់

ភ្នែកមានដំបៅច្រើន ឬមានទឹកដក់ភ្នែកចាំបាច់ត្រូវរក្សាទុកសាច់ស្រទាប់ភ្នែកផ្នែកសដើម្បីការវះកាត់

ទឹកដក់ភ្នែកក្នុងពេលអនាគត ។ 

ការថែរក្សាក្រោយពេលបកកន្ទុយថ្លែន 

          ១. ហាមទឹកចូលភ្នែកពី ៧-១០ ថ្ងៃ

          ២. ហាមញីភ្នែក ២ សប្តាហ៍

          ៣. ត្រូវជៀសវាង កំដៅថ្ងៃ ខ្យល់ ធូលី និងផ្សែង ដើម្បីការពារកន្ទុយថ្លែនកើតឡើងវិញ ។

  

សូមអរគុណ !!!

បេះដូងតូចរបស់កុមារដើរខុសប្រក្រតី

បេះដូងតូចរបស់កុមារដើរខុសប្រក្រតី

- ជំងឺបេះដូងដើរខុសប្រក្រតីក្នុងវ័យកុមារ ច្រើនតែជួបប្រទះឃើញថា បេះដូងដើរលឿនខុសប្រក្រតី កើត បាត់ៗ ។ ប្រសិនបើមិនបានទទួលការ

ព្យាបាល និងមានរោគសញ្ញានៅលើសពី ២៤ ម៉ោង អាចបណ្តាល

ឱ្យមានបញ្ហាជំងឺខ្សោយបេះដូងបាន ។

- បេះដូងដើរខុសប្រក្រតីក្នុងវ័យកុមារភាគច្រើនកើតចេញពីភាពខុស

ប្រក្រតីមកតាំងពីកំណើត ឬអាចកើតក្រោយពីមានបញ្ហាប្រឹសបេះដូងធ្លុះ                     សាច់ដុំបេះដូងរលាក ។

- ការផ្លាស់ប្តូរព្រឹត្តិកម្មផ្សេងៗ អាចជួយបង្ការជំងឺបេះដូងដើរខុសប្រក្រតីបាន ។ 

រោគសញ្ញា

ភាគច្រើនបេះដូងដើរខុសប្រក្រតីច្រើនតែមិនមានរោគសញ្ញា ប៉ុន្តែអាចសង្កេត

ឃើញមានរោគសញ្ញាមានដូចជា៖ 

- ញ័រដើមទ្រូង បេះដូងដើរលឿន ពេលគេងលក់ ឬពេលសម្រាក់ ដោយកុមារ

មិនបានយំ ឬរត់លេងនោះឡើយ ។

- ចង្វាក់ការដើររបស់បេះដូងដើរមិនទៀងទាត់ ជួនកាលដូចមានអារម្មណ៍ថាបេះដូងឈប់ដើរក៏មាន ។

- កុមារ អស់កំលាំង ឬមានអាការៈងងិតមុខ ។ 

ប្រសិនបើបេះដូងដើរខុសប្រក្រតីរហូតមិនអាចស្រូបឈាមទៅផ្គត់ផ្គង់តាម

ធម្មតាអស់រយៈពេលយូរ បេះដូង អាចឈប់ធ្វើការបាន ដូច្នេះហើយ

អាណាព្យាបាលគួរប្រញាប់នាំទៅមន្ទីរពេទ្យជាបន្ទាន់ ពេលមានអាការៈ

ទាំងនេះ ៖ 

        - ង៉ិកង៉ក អន្ទះអន្ទែងក្នុងខ្លួន

        - ដៃជើងអស់កំលាំងភ្លាមៗ

        - ងងិតមុខ ខ្យល់ចាប់

        - ដកដង្ហើមមិនចេញ

        - ណែនដើមទ្រូង ញ័រដើមទ្រូង 

ការត្រូតវិនិច្ឆ័យ 

        - សាកសួរប្រវត្តិនិងពិនិត្យរាងកាយ ពីព្រោះថាកុមារខ្លះងាចញ៉ាំកាហ្វេ ឬភេសជ្ជៈប៉ូវកំលាំងដោយមិនបានប្រាប់ឳពុកម្តាយ  ឬអាចមានជំងឺប្រភេទខ្លះ
ដូចជា ៖ ទឹកនោមផ្អែម លើសសម្ពាធឈាម ជាដើម ។

        - ពិនិត្យចង្វាក់បេះដូង (Electrocardiogram) ពេលគេងលក់ ។

        - ដាក់ឧបករណ៍តាមដានចង្វាក់បេះដូង (Holter monitor) សម្រាប់កុមារ

ដែលមានអាការៈញឹកញាប់ប៉ុន្តែមិនមានអាការៈគ្រប់ពេលនោះ ។

        - ការពិនិត្យដោយធ្វើអេកូសាស្ត្រ (Echocardiogram) ដើម្បីពិនិត្យ

មើលប្រសិទ្ធភាពការធ្វើការរបស់បេះដូង ។ 

ការសង្កេតរោគសញ្ញាការដើរខុសប្រក្រតីរបស់បេះដូងរបស់កុមារនោះ បានដោយ

ពិបាក ជាពិសេសកុមារតូចៗ ។ យ៉ាងណាក៏ដោយអាណាព្យាបាលមិន គួរមើល

រំលងរោគសញ្ញាតិចតួចណាមួយនោះឡើយ ។ ជាពិសេស គួរណែនាំឱ្យកូនៗ 

តូចៗរបស់លោកអ្នកជៀសវាងពីព្រឹត្តិកម្មផ្សេងៗ ដូចជាការញ៉ាំច្រើនខុស

ប្រក្រតី ធ្វើឱ្យលើសគីឡូ ញ៉ាំអាហារដែលមិនមានប្រយោជន៍ដល់សុខភាព ប្រាប់ពីការហាត់ប្រាណឱ្យបានទៀងទាត់ ដើម្បីបង្ការហានិភ័យផ្សេងៗ                              ដែលអាចកើតឡើងបាន ។

 

 

សូមអរគុណប្រភពមន្ទីរពេទ្យផ្យាថៃ ២